دلایل شاتون زدن خودرو چیست؟

شاتون زدن خودرو بدترین و مهلک‌ترین ایرادی است که شاید در ماشین شما هم رخ بدهد. اگر بعضی نشانه‌ ها را جدی نگیرید و در مراقبت و نگهداری از ماشینتان درست عمل نکنید، احتمال شاتون زدن خودروی شما بسیار بالا خواهد رفت.
با توجه به اهمیت موضوع تصمیم داریم تا در این مقاله از مجله لنت ترمز به دلایل شاتون زدن خودرو اشاره کنیم. همچنین کارهایی را که برای جلوگیری از شاتون زدن ماشین ضروری هستند، را بررسی می‌کنیم. پس در ادامه با ما باشید تا علت شاتون زدن ماشین و نشانه‌های شاتون زدن خودرو را به طور دقیق موشکافی کنیم.

شاتون زدن خودرو یعنی چی؟

پیش از آنکه به دلایل شاتون زدن خودرو بپردازیم، ابتدا بهتر است که بدانیم شاتون زدن اصولا چه معنایی دارد. شاتون قطعه‌ای است که یک سر آن با یاتاقان‌های متحرک به میل‌لنگ متصل می‌شود و سر دیگر آن داخل گژن پین قرار می‌گیرد. گژن پین یک استوانه فلزی است که درون سوراخ‌های پیستون قرار می‌گیرد. گژن پین وارد سوراخ شاتون شده و آن را به پیستون وصل می‌کند. درنتیجه نیروی میل‌لنگ به پیستون منتقل و باعث به حرکت درآمدن آن داخل سیلندر می‌شود.

در واقع شاتون با اتصال به پیستون و میل‌لنگ، باعث می‌شود که نیروی دورانی ناشی از گردش میل‌لنگ به جابجایی خطی پیستون داخل محفظه سیلندر منجر شود تا موتور خودرو به کار بیفتد.
شاتون زدن به هرگونه ایراد در عملکرد شاتون گفته می‌شود که شاید حتی به شکستگی شاتون و پیستون، ترک برداشتن بلوک سیلندر و خرابی میل‌لنگ نیز منجر شود.

در این حالت شاتون نمی‌تواند حرکت گردشی میل‌لنگ را به نحو مطلوب و بدون ایراد، به حرکت خطی پیستون منتقل کند. بنابراین موتور نیز یا از کار می‌افتد و یا با سروصدا به کار خود ادامه می‌دهد؛ البته حالت دوم هم نمی‌تواند خیلی تداوم داشته باشد. در کل اگر موتور خودرو دچار عیب شاتون زدن شده باشد، قطعا باید به طور کامل دمونتاژ شده و با استفاده از قطعات نو تعمیر شود.

دلایل شاتون زدن خودرو

شاتون می تواند در حین کار با مشکلات متعددی مواجه شود. این به این دلیل است که تنش های مختلفی را در محفظه احتراق تجربه می کند. برخی از این مشکلات را می توان برطرف کرد در حالی که برخی دیگر نیاز به تعویض کامل شاتون دارند. در حین فرایندهای موتور ممکن است شاتون کشیده و یا فشرده شده که می تواند باعث شکستن میله شود. میله شکسته می تواند به طور کامل به موتور آسیب برساند. در ادامه به بررسی عوامل خراب شدن شاتون پرداخته شده است:

فرسودگی

این دلیل اصلی شکستن شاتون است که اغلب در موتورهای قدیمی رخ می دهد. فشرده سازی و کشش میله در طول فرآیند هزاران بار در یک دقیقه انجام می شود. این در نهایت باعث ساییدگی قطعه می شود تا زمانی که در نهایت پاره شود. کمبود روغن و کثیف بودن موتور می تواند این مشکل را تسریع کند. نسبت به بررسی این قطعه اقدام نموده و در صورت نیاز آن را تعویض کنید.

نفوذ آب به محفظه پیستون

در صورتی که آب به محفظه پیستون نفوذ کند، ممکن است باعث تغییر شکل شاتون شود. این معمولاً زمانی اتفاق می افتد که وسیله نقلیه از یک خیابان سیل زده عبور کند.

آب کم در سیلندر می تواند باعث ایجاد صدای ضربه زدن شود که به راحتی قابل تعمیر است. با این حال، اگر مقدار زیادی آب در سیلندر وجود داشته باشد، تمام فضا برای زمان جرقه گرفته می شود که ممکن است باعث خم شدن یا شکستن میله سیلندر شود.

خرابی پین

از دیگر دلایل خرابی شاتون می توان به معیوب بودن پین اشاره کرد. پین پیستون که شاتون را به پیستون وصل می کند ساییده می شود و باعث خرابی می گردد. این امر در برخی از موتورها ممکن است به خرابی فاجعه بار موتور منجر شود. این اتفاق زمانی می افتد که شاتون به بلوک موتور می رود یا میل لنگ خم می شود.

از بین رفتن روغن بین یاتاقان و میل لنگ

اگر لایه روغن بین یاتاقان و میل لنگ به هر دلیلی حتی برای یک لحظه از بین برود، ممکن است گرمای بیش از حدی تولید شده و یاتاقان را مسدود کند. وقتی این اتفاق می افتد، احتمال دارد میله اتصال به دو نیم شکسته شود. یک میله شکسته که در داخل میل لنگ می چرخد ​​می تواند در مدت زمان بسیار کوتاهی آسیب زیادی به ساختار موتور وارد کند. نتیجه نهایی اغلب یک سوراخ بزرگ در کناره بلوک و ظرف روغن و یک موتور کاملاً از بین رفته پر از زباله است.

سیستم روانکار نامناسب

از دست دادن روانکاری نیز ممکن است به دلیل استفاده از روغن ناکافی و یا بی کیفیت باشد که احتمال آسیب به شاتون را افزایش می دهد. استفاده از روغنی که ویسکوزیته بسیار پایینی دارد و نمی تواند به خوبی سیستم را روانکاری کند، دیگر عامل خرابی شاتون است که نباید از آن غافل شوید.

تصادف

به عنوان دیگر علت شاتون زدن  میتوان به تصادف خودرو اشاره کرد. در صورتی که برخورد در قسمت جلویی ماشین رخ دهد، ممکن است به شاتون آسیب رسانده و سبب شکستن آن شود.

علاوه بر این ها، از دیگر دلایل خرابی شاتون می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تنظیم نادرست شاتون
• احتراق نامناسب
• روغن کاری نادرست
• تعویض اشتباه دنده معکوس
• استفاده از شاتون بی کیفیت
• فرسودگی یا آسیب یاتاق

عوامل و نشانه های شاتون زدن خودرو

یک شاتون باید محکم و بادوام باشد تا موتور بتواند دوام بیاورد. اگر تحمل بار احتراق خیلی ضعیف باشد، نیروهای کششی شدید روی شاتون ممکن است آن را خم کنند یا حتی بشکنند.

در صورت بروز این مشکلات، بر شما واجب است تا به عنوان راننده در سریع ترین زمان ممکن این مشکل را شناسایی کرده و نسبت به برطرف سازی آن اقدام کنید. در اینجا برخی از رایج ترین نشانه‌های شاتون زدن خودرو آورده شده است:

کاهش قدرت موتور

اولین نشانه ممکن می تواند کاهش قدرت موتور باشد. همانطور که قبلاً ذکر شد، شاتون پیستون را به میل لنگ متصل می کند و انرژی تولید شده توسط فرآیند احتراق را به چرخ های خودرو وارد می نماید. هنگامی که میله خم می شود، می تواند باعث حرکت ناهموار پیستون شود و در نتیجه تراکم در سیلندر از بین برود. این به نوبه خود می تواند منجر به کاهش قدرت و شتاب شود، زیرا موتور قادر به تولید همان مقدار نیروی معمولی نیست.

صداهای کوبیدن موتور

به عنوان دیگر نشانه می توان به شنیده شدن صداهای عجیب و غریب از موتور و یا صدای ضربه زدن اشاره کرد. هنگامی که موتور شما روشن است و کار می کند، ممکن است صدایی مانند تق تق از آن بشنوید. این یک صدای تق تق مکرر خواهد بود که با افزایش دور موتور شما بیشتر می شود. هنگامی که روغن موتور فرصت گردش در اجزای موتور و روغن کاری آن ها را پیدا کند، ممکن است پس از مدت کوتاهی صداها از بین بروند.

روغن کم یا فشار روغن پایین

از دیگر علائم شاتون زدن می توان به فشار روغن کم اشاره کرد. اگر شاتون خراب یا معیوب داشته باشید، احتمالاً موتور شما به طور ناگهانی مقدار زیادی روغن از دست می دهد که تأثیرات مخربی بر فشار روغن موتور شما خواهد داشت. ممکن است یک فشارسنج روغن روی موتور خودروتان وجود داشته باشد که به شما بگوید چه زمانی فشار روغن پایین است.

خمیده شدن شاتون

اگر بر اساس هر یک از علائم شاتون زدن خودرو که در بالا ذکر شد نتوانسید به خوبی تشخیص دهید که آیا شاتون وسیله نقلیه شما آسیب دیده است یا نه، باید به صورت چشمی بررسی کنید تا ببینید در چه وضعیتی قرار دارد. این کار مستلزم جداسازی موتور خودرو است، کاری که فقط یک مکانیک با تجربه از پس آن بر می آید.

تفاوت یاتاقان زدن و شاتون زدن

یاتاق و شاتون دو عضو حیاتی در وسیله نقلیه هستند که بدون آن ها، خودرو قادر به حرکت کردن نیست. بنابراین ضروری است تا با اطلاع از علائم خرابی این دو قطعه، در صورت نیاز به تعویض در سریع ترین زمان ممکن برای این کار اقدام کنید.

توجه داشته باشید که نقص در عملکرد یاتاقان می تواند به شاتون آسیب رسانده و سبب اختلال در کارکرد آن شود که البته عکس این موضوع نیز صادق است.

از جمله علائم خرابی مشترک میان یاتاقان زدن و شاتون زدن می توان به شنیده شدن صدای تق تق اشاره کرد البته با این تفاوت که صدای ناشی از خرابی شاتون، در حین حرکت ثابت است و به طور یکنواخت شنیده می شود اما اگر این صدا به دلیل ایراد در یاتاق باشد، باید بدانید که میزان صدای منتشر شده در زمان بالا رفتن دور موتور افزایش می یابد.

در نهایت فراموش نکنید که هر صدای اضافی در خودرو نشان دهنده مشکلی است و باید سریعا نسبت به رفع آن اقدام کنید.

برای خرید لنت ترمز ایرانی و لنت ترمز خودرو های خارجی مانند خودرو های تویوتا، میتسوبیشی، هیوندا و … می توانید به فروشگاه لنت ترمز مراجعه کنید، برای دریافت مشاوره با کارشناسان لنت ترمز در ارتباط باشید.