تکاملهای مختلفی که تاکنون در صنعت خودرو شکلگرفته است، آنقدر جذاب و چشمگیر بودهاند که به معنای واقعی کلمه میتوان نام تکامل را روی آنها نهاد. از طراحی جالبتوجه خودروها گرفته تا موتورهایی با حجم بسیار کمتر و قدرت بسیار بیشتر، همگی شالوده مهندسی و طراحی مدرن هستند که در این دوران، چهره خود را در این صنعت پرتکاپو، نشان دادهاند؛ اما شاید دراینبین، تکامل فرمان خودرو ، موضوعی باشد که کمتر موردتوجه قرارگرفته باشد.
فرمان خودروها نیز درست مانند هر قسمت دیگری از این وسایل چهارچرخ، داستان متفاوت و جالبتوجه خود را داشته و در طول زمان، بدون شک با تکاملهایی روبرو شدهاند. درواقع، فرمان خودروهای امروزی، حاصل چندین دهه، تکامل و پیشرفت بوده که با خلاقیتها و اختراعهای مختلف، به این نقطه رسیده است. فرمانهای اولیه هم ازنظر اندازه بسیار بزرگتر بودند و هم از اهرمهایی برای چرخش استفاده میکردند که در خودروهای امروزی، دیگر دیده نمیشوند. این فرایند تا جایی پیش رفت که فرمانهای امروزی با دکمههای کنترلی و سیستمهای متنوع برقی و هیدرولیک همراه شدهاند و روکشهای چرم نیز آنها را مزین کردهاند.
با لنت ترمز همراه باشید تا این تکامل را از همان ابتدای کار در صنعت خودرو تا خودروهای امروزی، نظارهگر باشیم.
تکامل فرمان خودرو در دهه 1890 میلادی
اولین سیستمهای فرمان در خودروهای اولیه، درواقع اصلاً شکل دایرهای نداشته و بهجای شکلی که ما امروزه از فرمان میشناسیم، یک اهرم در قسمت جلوی خودرو و جلوی دید راننده قرار داشت که میتوانست کنترل خودرو را بر عهده داشته باشد. این سیستم که به «بازوی فرمان» نیز معروف است، از فرایند سادهای برخوردار بود که در آن زمان و با توجه بهسرعت پایین خودروها و نیاز بسیار کمتر بهفرمان پذیری آنها، یک گزینه تقریباً مناسب بهحساب میآمد. ف
دهه 1900 میلادی
در اولین دهه از قرن بیستم میلادی، به لطف مسابقات موتور اسپرت، میتوانیم شاهد اولین فرمانهای دایرهای شکل در خودروهای تولیدی شرکت دایملر باشیم. این نوع از فرمانهای تازهوارد، بهجای اهرمهای قرن نوزدهمی، به خودروهای مسابقهای دایملر اضافه شدند و یک حرکت بهواقع خلاقانه بهحساب میآمدند.
تکامل فرمان خودرو در دهه 1920 میلادی
در سومین دهه از قرن بیستم، فرمانها با یک سری از کنترلرهایی همراه شدهاند که دیگر شکل اولیه خود را تکامل داده بودند. یکی از این مؤلفهها که به فرمانهای مرسدس اضافه شدند، اهرم بوق خودرو بود که تا دههها بعد این شرکت آلمانی، آن را بر روی خودروهای خود استفاده میکرد.
دهه 1950 میلادی
در دهه 50 میلادی، فرمان خودروها تغییرات شگرفی را در خود دیدند. اکنون یک قسمت فلزی و همچنین یک قسمت که باروکش چرم همراه شده است به چشمخورده و اکنون موارد جدیدتری که تاکنون در فرمانها استفادهنشده بودند همچون اهرم مربوط به راهنمای خودرو که در خودروهای امروزی نیز دیده میشود و یک اهرم برای تعویض دنده، روی آنها دیده میشد. در همین دهه بود که یک اهرم دیگر برای نوربالای خودروها، به این قسمت اضافه شد. درواقع همهی این موارد، توانستند هم ایمنی سرنشینان را درمجموع بالاتر ببرند و هم طراحی بهمراتب ارگونومیکتر و جذابتری در داخل کابین، ایجاد کنند.
تکامل فرمان خودرو در دهه ۷۰ میلادی
پس از گذشت دو دهه از زمانی که تکنولوژیهای جدید وارد کابین خودروها شدند، حالا نوبت به درخشش نوآوریهای این صنعت در دهه 70 رسیده بود. طبق معمول مرسدس بنز افسانهای وارد عمل شد و «فرمان ایمنی» یا همان «Safety Steering Wheel» را جایگزین فرمانهای سنتی کرد. حالا دیگر این تکنولوژی به یک ویژگی ایمن و مطمئن تبدیل شده و به سیستم کنترل کروز نیز مجهز بود.
دهه ۸۰ میلادی
فرمان ایمنی مرسدس-بنز که قدمت آن به دهه پیشین باز میگشت، نوید بخش یک ایده جدید بود. آن ایده چیزی نبود جز قرار دادن ایربگ در فرمان خودرو. این تصمیم 10 سال بعد عملی شد و در این دوران خودروهایی ارائه شدند که ایربگ آنها در فرمانشان تعبیه شده بود. در آن زمان ایربگها به قدری بزرگ و جا گیر بودند که طراحی آنها به شدت دشوار بود.
دهه ۹۰ میلادی
در این دهه به لطف خودروهایی که مرسدس-بنز تولید کرد، فرمانها ظاهر مدرنتری به خود گرفتند. حالا دیگر قرار دادن ایربگ در فرمان آنقدرها هم سخت نبود، چرا که طراحی آنها تغییر کرده بود. در این دهه بود که انواع و اقسام دکمهها به فرمان اضافه شدند و هر کدام مسئولیت مشخصی مانند تنظیم صدا و… را بر عهده داشتند. این نقطه، سرآغاز حیات فرمانهای مدرنی بود که امروزه در مدلهای روز دنیا میبینیم.
تکامل فرمان خودرو در سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰
در این دوران ظاهر فرمان خودروها از همیشه مدرنتر و تعداد دکمههای قرار گرفته روی آنها از همیشه بیشتر بود. یکی از مهمترین نکاتی که در طراحی آنها دیده میشد، کوچکتر شدن اندازه ایربگها بود. مرسدس-بنز هم طبق معمول از این فرصت استفاده و فرمانهای جدیدی را معرفی کرد که به طرز قابل توجهی کوچک شده بودند.
تکامل فرمان خودرو در سال های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰
در این سالها طراحی دهه قبلی به شکل قابل توجهی اصلاح شد و تغییر کرد. کنترلهای لمسی جایگزین دکمههای قدیمی و معمول شدند و آلومینیوم به بخش جدا نشدنی طراحی فرمان خودرو تبدیل شد. دیگر کسی نگران ایمنی فرمانها نبود، چرا که در طراحی و ساخت آنها بیش از همیشه دقت میشد.
فرمان هایی با طراحی خاص
چندی پیش کمپانی Tesla با معرفی Model S، انقلابی در زمینه طراحی فرمان خودرو به پا کرد، اما جالب است بدانید که این کمپانی، اولین خودرویی نیست که چنین فرمان عجیب و غریبی طراحی کرده است. سالها پیش از تسلا، خودروسازانی بودند که با طراحی فرمانهایی عجیب و خاص، نامشان سر زبانها افتاد.
مِسِرشمیت KR200
Fritz Fend مهندس هواپیما و کسی بود که این اسکوتر سه چرخ را طراحی کرد. بعدها Messerschmitt KR200 توسط نیرو هوایی آلمان تولید شد و از سالهای 1955 تا 1964 در بازار حضور داشت.
اگر دقت کنید، متوجه میشوید که طراحی کلی این فرمان تا حد زیادی به فرمان تسلا Model S شباهت دارد، اما از آن بزرگتر است.
سیتروئن DS
طراحی فرمان Citroen DS در زمان خودش، یعنی بین سالهای 1955 تا 1975، یک نوآوری بسیار خلاقانه محسوب میشد. طراحی داخلی این خودرو فرانسوی به قدری تخیلی و عجیب بود که گویی از آینده به گذشته سفر کرده بود. با اینکه در آن دوران هنوز خبری از ایربگ و انواع و اقسام سیستمهای ایمنی امروزی نبود، اما این کمپانی با نبوغ خود فرمانی طراحی کرد که در صورت برخورد با مانع و بروز تصادف خم میشد تا از شدت آسیب وارده به راننده و سوراخ شدن قفسه سینه او جلوگیری کند.
پلیموث فیوری
در دهه 60 میلادی، صنعت خودروسازی آمریکا در اوج میدرخشید و هر روز سر و کله خودروهای زیبا و جذابی در بازار پیدا میشد. در بین تمامی خودروهای خوش ساختی که در آن روزهای طلایی متولد شدند، نسل دوم Plymouth Fury بیش از دیگر مدلها به چشم میآمد.
شاید یکی از مواردی که در کنار تکنولوژی پیشرفته و طراحی نوآورانه فیوری بیش از ویژگیهای دیگر جلب توجه میکرد، فرمان خاص و تک آن بود. بعدها شکل و شمایل فرمان این خودرو، الهام بخش طراحان کمپانیهای بزرگ این صنعت شد.
آستن مارتین لاگوندا سری ۲
Aston Martin Lagonda Series 2 که در سال 1976 به عرصه صنعت خودرو قدم گذاشت، یکی از گران قیمتترین محصولات زمان خودش بود. نسل دوم این مدل، تکنولوژیهایی را به همراه داشت که هیچ کسی حتی در خواب هم نمیدید.
این خودرو در آن زمان، مجهز به یک صفحه نمایش تمام LCD بود که جایگزین صفحهها و دکمههای سنتی و قدیمی شده بود. شاید یکی از دلایلی که این محصول خودرویی فوق مدرن محسوب میشد، طراحی ساده و مینیمال و در عین حال خاص و تک فرمان آن بود. فرمان در واقع یک دایره نسبتا بزرگ و توخالی بود که دید واضحی از صفحه نمایش ارائه میداد، دسترسی به دکمهها را سهل میکرد و با روکشی از چرم سبز رنگ پوشیده شده بود.
سوبارو XT
طراحی Subaru XT انقلابی در خط تولید این کمپانی به پا کرد، چرا که با دیگر مدلهای آن زمان، یعنی خودروهای سال 1985، متفاوت بود. به طور کلی طراحی آن به گونهای بود که عملکرد عادی موتور نه چندان قدرتمندش آنچنان به چشم نمیآمد، در نتیجه همه از انتخاب این محصول راضی بودند.
این خودرو هم مانند بسیاری از موارد این لیست ویژگیهایی داشت که مدلهای هم دورهاش از آنها بی بهره بودند، مواردی مانند کنترل کامپیوتری گیربکس و موتور، صفحه دیجیتالی و… .
نکته جالب این است که برای طراحی کابین این خودرو، از کابین هواپیما الهام گرفته شده بود. یکی از مواردی که در همان ابتدا جلب توجه میکرد، فرمان XT بود که هیچ شباهتی به فرمان خودروهای دیگر نداشت. تنها دو دکمه رو آن دیده میشد که هر دو به سیستم کروز کنترل مربوط بود. صفحه نمایش دیجیتال پشت آن همراه با فرمان میچرخید و همین باعث خاص شدن این خودرو و فضای داخلی کابینش میشد.
فروشگاه لنت ترمز ارائه دهنده انواع لنت ترمز خودرو های ایرانی و خودرو خارجی از جمله تویوتا، هیوندا، میتسوبیشی و … با بالاترین کیفیت و بهترین قیمت.